İpsala Ticaret Borsası (TB) ev sahipliğinde düzenlenen “2017-2018 Çeltik ve Pirinç Piyasalarına Genel Bakış” konulu toplantıda çeltik ve pirincin piyasa değerlendirmeleri yapılırken, çeltik üreticilerinin sorunları konuşuldu.
Saat 14.00 sıralarında İpsala Ticaret Borsası Toplantı Salonu’nda başlayan toplantıya; İpsala TB Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Girgin, İpsala Belediye Başkanı Mehmet Kerman, Edirne TB Yönetim Kurulu Başkanı Özay Öztürk, Uzunköprü Ticaret Borsası Başkanı Egemen Aslan, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Çeltik Bölümü Başkanı Dr. Halil Sürek, İpsala TB Meclis Başkanı Necati Görür, Pirinç Değirmencileri Derneği Başkanı Birol Kocaman, Keşan TSO Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Helvacıoğlu, Keşan TB Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Yörük, İpsala Ziraat Odası Başkanı ve Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Darcan, Edirne Ziraat Odası Başkanı Cengiz Yorulmaz, Meriç Ziraat Odası Başkanı Ömer Ergin, Uzunköprü Ziraat Odası Yönetim Kurulu Üyesi Özcan Kayalı, İpsala Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Sedat Balcılar, Keşan Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Emin Meriç adına Mehmet Meriç, Uzunköprü Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Ali Öner ve çok sayıda çeltik üreticisi katıldı. Toplantının açılış konuşmasını yapan İbrahim Girgin, 2017-2018 çeltik hasat dönemini tamamladıklarını belirterek, “Son dönemde yaşanan gelişmelere göre nasıl bir yol izleyeceğimizi konuşmak üzere toplandık. Katıldığınız için teşekkür ediyorum. 2017 hasat dönemi tamamlandı. Hububat konseyi toplantısı çok başarılıydı. Yol haritası çizmek için bir arada olduğumuzdan onur duydum. Burada konuya vakıf olan ve Ankara’ya taşıyacak isimler burada. Belediye başkanımız bizimle. Birlik başkanları burada. Sorunları konuşarak, doğru kararlar alarak, tespit yapacağız. Hububat konseyinde yapmış olduğum sunumu yeniden yapmak istiyorum. Neler yapmamız gerektiği konusunda ortak karar alacağız.” dedi. İbrahim Girgin, daha sonra çeltik üretimi ve ticaretinde bölgesel değerlendirme, sorun ile çözüm önerileri konusunda sunum eşliğinde bilgi verdi. Girgin, sunumunda çeltik üreticilerinin; arazi sorunları, hastalık sorunları, çeltik sapının yok edilmesinde yaşanan sorunlar, maliyet yüksekliği, pazarlama gibi konularda yaşadığı sıkıntılara dikkat çekti. Sürek: “Yabancı ot en fazla rahatsız eden sıkıntı”
İbrahim Girgin’in ardından söz alan Halil Sürek: “Çeltiğin öneminden bahsedersek 3 milyondan fazla insanın temel besin öğesidir. 114 ülkede çeltik üretilmekte. Önemli bir gıda maddesi. Çeltik üretimi önemli bir istihdam yaratmaktadır. Önemli bir gelir kaynağı. Fiyatlar pirinç çeşitlerine göre farklılık gösteriyor. Bu sene fiyatlar biraz arttı. ABD’de büyük yağışlar oldu. Bu nedenle 20017 yılında ABD’de üretim azalışı oldu. İtalya’da azalma vardı. Uruguay ve Arjantin piyasalarında ekimde azalış vardı. Asya’da çok değişiklik olmadı. Dünyada 2017’de 500 milyon ton pirinç üretildi. Stok 170 milyon ton civarında. Piyasaya arz edilen miktar 45 milyon ton civarında. Son yıllarda Hindistan önemli bir pirinç üreticisi haline geldi. Müslüman ülkelerinin çoğu önemli ithalatçı. 2017 dünyadaki perakende fiyatlarında bir atış var. En pahalı pirinç Japonya’da. Ülkemizde 1,5 dolar, Japonya’da 4 dolar seviyesinde. Dünyada değişik çeltik çeşitleri var. Bizi etkileyen Jopanica. Dünya piyasasında %12 oranında. Kuzey yarım küredeki ülkelerde azalma olduğu zaman fiyatlar biraz artıyor. Dolar bazında baktığımızda 2016’da kasım ayında 0,55 cent, 2017 Kasımda 63 cent. Bunda dolardaki artış etkili oldu. Geçen yıl çok önemli sorun yaşanmadı. Tekirdağ ve Çanakkale’de barajlardaki su seviyesinden ötürü ekiliş olmadı. Verimde çok sıkıntı olmadı. Gönen tarafından hastalık sıkıntısı oldu. Yabancı ot en fazla rahatsız eden sıkıntı. İlaç bulunamaması, yurt dışından getirilen ilaçlar var. Kısa boylu çeşitlerin ekimi durumu daha da zorlaştırdı. Çalışmalarımız devam ediyor. Bu sene dayanıklı çeşitleri tarlaya ekmek istiyoruz. Çeşitlerimiz hastalıklara karşı dayanıklı olmalı.”
Toplantının sonunda, sorunlarla ilgili olarak: “31.12.2017 tarih ve 30287 sayılı resmi gazetede gümrük tarife uygulama tarihi bitişi olarak gözüken 01 Temmuz 2018 yerine uygulamanın 01 Nisan 2018’e çekilmesi. Yine aynı resmi gazetede yayımlanan ülkelerin gümrük vergi olanları düzenlemede ülkemiz üretimini arttırmak ve risk oluşturan Güney Amerika ülkeleri (Uruguay, Arjantin, Şili), Avustralya gibi ürün kalitesi düşük, ülke tüketicimize uymayan (IR8, düşük kaliteli Çin ve Hindistan pirinçleri gibi) gıda güvenliği bulunmayan bu ürünlerin ülkelerinin gümrük tarife istatistik pozisyonuna eklenerek, gümrük oranlarının eski seviyelerine (çeltikte %34, Kahverengi Pirinç %36, Pirinç %45) çekilmesi sağlanmalıdır.” şeklinde ortak kararlar açıklandı ve bu kararlarla ilgili, “Ülkemizde üretimin arttırılması ve geliştirilmesi, ticaretin istikrarı ve geniş tabanda sağlıklı yürütülmesi için bunların bir an önce hayata geçirilmesi hepimizin menfaatine olacaktır. Kalitesiz ürünlerin ithalatının yapılmasının gıda güvenliği açısından ithalata tedbir alınması, yeterinden fazla ithalat yapılmasının önüne mutlaka geçilmelidir.” denildi.